Trudności z pisaniem i orientacją wzrokowo-przestrzenną? To może być lateralizacja skrzyżowana
Lateralizacja skrzyżowana u dzieci – objawy i skutki
![](/Data/Thumbs/_public/zdrowie/uklad-nerwowy/trudnosci-z-pisaniem-i-orientacj/MTE3MHg2OTg,piszace_dziecko_lateralizacja_skrzyzowana.jpg)
Lateralizacja skrzyżowana - co to jest?
Proces lateralizacji (ustalania się dominacji jednej ze stron ciała) zachodzi wraz z rozwojem dziecka i trwa do około 6. roku życia. Podczas tego procesu jedna z półkul mózgu – prawa lub lewa – staje się dominującą, co wyraża się praworęcznością (przy dominacji półkuli lewej) lub odwrotnie – leworęcznością (przy górowaniu prawej półkuli mózgu). Prawidłowo z dominacją jednej ręki związana jest również dominacja innych części ciała, np. praworęczności towarzyszy prawonożność oraz prawooczność.
Jednostronne ustalanie się dominacji sprawia, że posiadamy prawidłową koordynację wzrokowo-przestrzenną oraz jesteśmy w stanie sprawnie wykonywać codzienne czynności ruchowe. Proces lateralizacji nie zawsze jednak skutkuje opisanym powyżej schematem dominacji: u niektórych dzieci dochodzi do lateralizacji skrzyżowanej, w przebiegu której rozwija się różnostronna dominacja poszczególnych części ciała. U takich pacjentów zaobserwować można np.:
- praworęczność,
- prawonożność,
- lewooczność.
Przyczyny zaburzeń lateralizacji wciąż nie zostały wystarczająco jasno określone. Podejrzewany o możliwość udziału w ich powstawaniu jest wpływ niedotlenienia wewnątrzmacicznego na struktury mózgowia, pod uwagę brane są również niewielkiego stopnia udary mózgu, które przebyło dziecko jeszcze w okresie płodowym. Ryzyko wystąpienia zaburzeń lateralizacji może być również zwiększone przy obciążeniach genetycznych – tak jest w przypadku dzieci, których rodzice sami doświadczali problemów z lateralizacją.
Prawa ręka, lewe oko – objawy lateralizacji skrzyżowanej
Niezgodność stron ciała w zakresie dominacji (np. lateralizacja skrzyżowana prawa ręka-lewe oko) może objawiać się u dziecka trudnościami podczas czytania i pisania: mały pacjent może pomijać niektóre litery, przestawiać ich kolejność czy przeskakiwać pomiędzy linijkami tekstu. Problemy mogą obejmować również zaburzenia koordynacji ruchowej czy trudności z orientacją wzrokowo-przestrzenną.
Lateralizacja skrzyżowana: test, który pozwoli sprawdzić, czy nasze dziecko ma ten problem
Jako rodzice, nawet w warunkach domowych, możemy sprawdzić, czy nasz potomek jest obarczony zaburzeniami lateralizacji. W tym celu możemy poprosić dziecko o:
- przekładanie koralików z jednego pojemnika do drugiego,
- stanie na jednej nodze,
- patrzenie na nas jednym okiem.
W trakcie wykonywania przez dziecko wymienionych czynności powinniśmy obserwować, która ze stron jego ciała dominuje. Jeżeli dziecko chętniej korzysta z prawej ręki, nogi i oka – mamy do czynienia z lateralizacją prawostronną, w odwrotnej sytuacji mówimy o lateralizacji lewostronnej. O istnieniu problemu można myśleć wtedy, kiedy trudno jest zauważyć dominację jednej ze stron ciała – mając takie podejrzenie, najkorzystniej będzie skonsultować się z pedagogiem czy z psychologiem.
Dziecko z lateralizacją skrzyżowaną: ćwiczenia, które mogą mu pomóc
Wystąpienie lateralizacji skrzyżowanej niekoniecznie musi stanowić powód do rodzicielskiego niepokoju. Problem może jednak nastręczać pewnych trudności, takich jak niechęć do nauki szkolnej i wtedy należy skupić się na wspomaganiu małego człowieka.
Dziecku możemy pomóc poprzez wykonywanie razem z nim różnych ćwiczeń, mających na celu zwiększenie ogólnej sprawności manualnej, ustalenie się dominacji jednej ze stron oraz poprawienie stopnia koordynacji wzrokowo-przestrzennej, takich jak np.:
- rysowanie różnych wzorów i szlaczków: podczas tej czynności należy zwracać uwagę na to, jak dziecko trzyma ołówek i pilnować, aby pisało ono w prawidłowej linii (od lewej do prawej),
- lepienie z plasteliny, nawlekanie koralików czy wycinanie różnych kształtów z papieru.
Wykonywanie ćwiczeń istotne jest szczególnie w przypadku lateralizacji nieustalonej, kiedy brak jest wyraźnego podziału funkcjonalnego (np. w trakcie czytania u dziecka raz dominuje oko lewe, a raz prawe).
Jeżeli zauważymy, że nasze dziecko chętniej korzysta z lewej ręki – nie popadajmy w panikę. Możliwe, że po prostu występuje u niego lateralizacja lewostronna i jego rozwój wcale nie będzie zaburzony. Usilne przestawianie dziecka na korzystanie z prawej strony ciała może już za to być źródłem problemów: u potomka może wtedy dochodzić nawet do problemów nerwicowych, takich jak wyjątkowa płaczliwość czy napady agresji.
Rada jest jedna: po prostu bacznie obserwujmy rozwój naszego dziecka i jeżeli zauważymy, że może mieć ono jakieś problemy z koordynacją ruchową czy pisaniem, skonsultujmy się ze specjalistami. Wdrażanie ćwiczeń ma sens tylko wtedy, kiedy problem rzeczywiście istnieje.
Tomasz Nęcki
___________________________REKLAMA
___________________________________
![](/Data/Thumbs/_public/dieta/warzywa-i-owoce/zdrowe-koktajle-warzywne--wspol/NDgweDMwMiFjcm9w,zdrowe-koktajle-warzywne-zdrowy-koktajl.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/rodzina/dziecko/jak-madrze-wybrac-zajecia-pozasz/NDgweDMwMiFjcm9w,zajecia-pozaszkolne-zajecia-dodatkowe.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/rodzina/wychowanie/opiekunka-do-dziecka-czy-ukochan/NDgweDMwMiFjcm9w,opiekunka-do-dziecka-pieka-nad-zdrowym-dzieckiem.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/rodzina/dziecko/gdy-corka-dorasta--kiedy-pierws/NDgweDMwMiFjcm9w,kiedy-pierwsza-wizyta-u-ginekologa.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/rodzina/szkola/jak-zminimalizowac-stres-u-dziec/NDgweDMwMiFjcm9w,stres-u-dziecka.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/zdrowie/zdrowie-psychiczne/lek-przed-przestrzenia-u-najmlod/NDgweDMwMiFjcm9w,zaburzenia-lekowe-u-dzieci.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/sport/silownia-i-fitness/kto-i-dlaczego-powinien-trenowac/NDgweDMwMiFjcm9w,kobieta_na_pilce_pilates.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/rodzina/wychowanie/tablet--najlepszy-przyjaciel-dz/NDgweDMwMiFjcm9w,dziecko_z_tabletem_tablet_najlepszy_przyjaciel_w_podrozy.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/sport/aktywny-wypoczynek/na-dwoch-kolkach-po-sniegu/NDgweDMwMiFjcm9w,mezczyzna_na_rowerze_jazda_zima.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/zdrowie/uklad-pokarmowy/kolonoskopia--niekomfortowe-bad/NDgweDMwMiFjcm9w,ilustracja_3d_jelita_kolonoskopia.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/zdrowie/wzrok/zespol-suchego-oka--czy-to-przy/NDgweDMwMiFjcm9w,kobieta_zakrapla_oko_zespol_suchego_oka.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/NDgweDMwMiFjcm9w,shutterstock_1006966144.jpg)