Na czym polega hipnoza?

Czym jest hipnoza?

Hipnoza to stan psychiczny, który występuje pomiędzy jawą a snem. Człowiek w stanie hipnotycznym wykazuje wzmożoną podatność na różnego rodzaju sugestie i jest w pełni świadomy tego, co się z nim dzieje. Jego zachowania nie są automatyczne. Wręcz przeciwnie, usiłuje on aktywnie rozwiązać dane zadanie, zgodnie ze swoimi zasadami moralnymi. Hipnoza zmniejsza aktywność obszarów mózgu zaangażowanych w doświadczenie cierpienia, co w konsekwencji doprowadza do złagodzenia doznawanego bólu, np. wywołanego przez nowotwory, związanego z oczyszczaniem ran po oparzeniach czy występującego podczas porodu.

Podatność na hipnozę

Pod koniec lat pięćdziesiątych psycholodzy amerykańscy opracowali skalę, zwaną stanfordzką skalą podatności hipnotycznej, za pomocą której w łatwy sposób można ustalić, w jakim zakresie dany człowiek odpowiada na sugestie hipnotyczne. Skala składa się z dwunastu zadań, które dany badany musi wykonać. Większość populacji uzyskuje ocenę bliską środka skali. Naukowcy zajmujący się zagadnieniem hipnozy wykazali, że podatność hipnotyczna u danego człowieka jest stabilna przez całe jego dorosłe życie. Istnieją też dowody, że może być ona dziedziczna.

Jak wygląda seans hipnotyczny?

Na samym początku osoba prowadząca seans wydaje polecenie skupienia wzroku na jednym punkcie. Pod wpływem wpatrywania się w dany punkt powieki stają się coraz cięższe, aż w końcu zamykają się. W kolejnym etapie rozluźniają się mięśnie całego ciała, a osoba poddawana hipnozie odczuwa błogi stan relaksacji. Kiedy ciało jest odprężone, hipnotyzer stara się pomóc osobie badanej wyciszyć umysł poprzez podawanie jej odpowiednich sugestii. Sugestie te związane są także z problemem, z którym zgłosiła się do gabinetu dana osoba. Wyjście ze stanu hipnozy także odbywa się za pomocą sugestii. Po takim seansie osoba hipnotyzowana odczuwa głęboki relaks i odprężenie.

Hipnoza w psychoterapii

Metaanaliza badań wykazała, że hipnoza może podnieść skuteczność terapii zaburzeń związanych z otyłością, bezsennością oraz niepokojem i lękiem. Wiadomo też, że uzależnienia takie jak narkomania oraz alkoholizm nie poddają się hipnozie, a co do nałogu związanego z paleniem papierosów nie ma jednoznacznych wyników. Warto jednak pamiętać, że hipnoza nie może zastąpić interwencji medycznej czy psychologicznej. Jeżeli u kogoś występują różnego rodzaju dolegliwości, osoba ta najpierw powinna skonsultować się ze specjalistą w danej dziedzinie, który postawi trafną diagnozę, a dopiero potem wraz z nim podjąć ewentualną decyzję o rozpoczęciu seansów hipnotycznych.

Medytacja a hipnoza

Wiele osób zastanawia się, czym różni się hipnoza od medytacji. W hipnozie podobnie jak w medytacji umysł skupia się na określonych bodźcach, jednocześnie ograniczając odbiór bodźców spoza obszaru skupionej uwagi. Tym, co je odróżni, jest obecność osoby trzeciej, która (w przypadku hipnozy) jest niezbędna, aby wywołać określony oczekiwany stan umysłu.

Maja Olejnik