Dawkowanie leków na gorączkę
Jak dawkować leki na gorączkę u dzieci?
![](/Data/Thumbs/_public/MTE3MHg2OTg,adobestock_94173837.jpeg)
Kiedy gorączka, a kiedy stan podgorączkowy?
Podwyższona ciepłota ciała najczęściej spowodowana jest infekcją wirusową bądź bakteryjną. Stan podgorączkowy to temperatura w przedziale 37-37,9oC. Organizm włącza wtedy tryb obrony przed rozwijającymi się patogenami, nie ma jeszcze potrzeby podania leków. Należy jednak zachować szczególną czujność w przypadku niemowląt i małych dzieci.
Temperatura powyżej 38-38,5oC uznawana jest za gorączkę. Długo utrzymująca się wysoka temperatura oraz nagłe skoki ciepłoty ciała wymagają bezwzględnie konsultacji lekarskiej. W ten sposób mogą manifestować się poważne choroby.
Kiedy zastosować lek przeciwgorączkowy?
Nim zapadnie decyzja o podaniu leków przeciwgorączkowych, należy ustalić przyczynę i rozpocząć terapię choroby, której towarzyszy podwyższona temperatura. W przypadku dzieci wskazane jest kontrolowanie ciepłoty ciała, nawadnianie i monitorowanie ich stanu. Dwa leki z wyboru, stosowane u najmłodszych, to ibuprofen i paracetamol.
Porównanie paracetamolu i ibuprofenu
W 1983 roku WHO ogłosiło, że lekiem bezpieczniejszym w przypadku niemowląt i małych dzieci jest paracetamol. Może być on przyjmowany już od pierwszego miesiąca życia, w przeciwieństwie do ibuprofenu, który podaje się od trzeciego miesiąca.
Paracetamol działa przeciwbólowo i przeciwgorączkowo. Nie wykazuje jednak działania przeciwzapalnego, w przeciwieństwie do ibuprofenu.
Najważniejsze wytyczne dotyczące stosowania paracetamolu i ibuprofenu
- U dzieci dawka powinna być przeliczana na kilogram masy ciała, a nie na wiek.
- Obydwa leki dostępne są w postaci syropów, roztworów, tabletek lub czopków.
- Czopków nie wolno dzielić. Deklarowaną dawkę, np. 150 mg, zawiera cały czopek. Nie znaczy to, że jest równo po 75 mg w każdej połowie. Po przeliczeniu dawki należy podać czopek w dawce jak najbardziej zbliżonej do obliczonej.
- Zarówno paracetamol, jak i ibuprofen w czopku wchłaniają się słabiej, dlatego aby osiągnąć efekt terapeutyczny, wymagane jest podanie wyższej dawki niż w przypadku podania doustnego.
Dawkowanie leków
- Standardowa dawka paracetamolu to 10-15 mg/kg masy ciała. Nie powinno się przekraczać dawki dobowej, wynoszącej 60 mg/kg masy ciała. Dawkę dobową można podawać co 6 godzin (czyli 4 razy na dobę) po 15 mg/kg masy ciała lub co 4 godziny (6 razy na dobę) po 10 mg/kg masy ciała.
Przykładowo, dawka jednorazowa dla dziecka ważącego 4 kg wynosi maksymalnie 60 mg. Dawka dobowa nie może być wyższa niż 240 mg (4 x 60 mg podawane co 6 godzin). Jeżeli dziecko waży 13 kg, dawka jednorazowa wynosi 195 mg (13 x 15 mg), a dawka dobowa, podawana w czterech dawkach podzielonych – 780 mg (4 x 195 mg).
- Standardowa dawka ibuprofenu to 5-10 mg/ kg masy ciała. Maksymalna dawka dobowa to 30 mg/kg masy ciała. Przerwa między dawkami powinna wynosić co najmniej 6 godzin. Zaleca się podawanie 3 razy na dobę, co 8 godzin.
Tabele przedstawiające poszczególne dawki leku
Poniższe tabele przedstawiają poszczególne dawki leku, paracetamolu [1] oraz ibuprofenu [2], w zależności od wieku i wagi dziecka oraz drogi podania.
PARACETAMOL |
||||
Droga podania |
Wiek dziecka |
Pierwsza dawka tzw. nasycająca |
Druga dawka tzw. podtrzymująca |
Maksymalna dawka dobowa |
Doustnie |
noworodki (1-30 dni) |
10 mg/kg m.c. |
10 mg/kg m.c. |
40-45mg/kg m.c. |
niemowlęta (1-12 miesięcy) |
15 mg/kg m.c. |
15 mg/kg m.c. |
60 mg/kg m.c. |
|
dzieci > 12 miesięcy |
20-30 mg/kg m.c. |
15 mg/kg m.c. |
2-3 dni 90 mg/kg m.c., od 4. dnia 60 mg/kg m.c. |
|
Doodbytniczo |
noworodki (1-30 dni) |
dawka dobierana indywidualnie |
||
niemowlęta (1-12 miesięcy) |
40 mg/kg m.c. |
20 mg/kg m.c. |
80 mg/kg m.c. |
|
dzieci > 12 miesięcy |
40 mg/kg m.c. |
20 mg/kg m.c. |
80 mg/kg m.c. |
IBUPROFEN |
||
Rodzaj dawki |
Działanie przeciwbólowe i przeciwgorączkowe |
Działanie przeciwzapalne |
Jednorazowa |
5-10 mg/kg m.c. |
20-40 mg/kg m.c. |
Dobowa |
20-30 mg/kg m.c. |
40 mg/kg m.c. |
Przykład – jak obliczyć odpowiednią dawkę?
Jak poprawnie obliczyć właściwą dawkę paracetamolu czy ibuprofenu, którą należy podać dziecku? Przede wszystkim trzeba uwzględnić jego wagę. Jeżeli dziecko waży np. 4 kg, jednorazowa dawka paracetamolu wynosi 60 mg. Podobnie przelicza się ibuprofen, przestrzegając jego określonych dawek jednorazowych i dobowych.
Przykładowo, dostępny jest paracetamol w syropie 240 mg/5 ml (czyli 5 ml zawiesiny zawiera 240 mg paracetamolu). Należy ułożyć proporcję i wyliczyć ilość potrzebnych mililitrów.
240 mg – 5 ml zawiesiny
60 mg – x
x = (60 mg x 5 ml) / 240 mg
x = 1,25 ml
Maksymalna dawka dobowa, według tabeli, wynosi 60 mg/kg m.c.
W przypadku dziecka o wadze 4 kg, maksymalna dobowa dawka paracetamolu wyniesie 60 mg x 4, czyli 240 mg.
240 mg / 60 mg (jednorazowa dawka leku) = 4.
Czyli lek można podać 4 razy na dobę po 1,25 ml zawiesiny.
O czym należy pamiętać?
Dostępne w aptece zawiesiny paracetamolu czy ibuprofenu mają różne stężenia substancji czynnej. Aby osiągnąć oczekiwany efekt leczniczy, dawka musi być skrupulatnie obliczona. Przed użyciem zawiesinę należy wstrząsnąć, a jej dawki powinno się odmierzać bardzo dokładnie – można użyć do tego strzykawki. W razie bardzo wysokiej gorączki można zastosować paracetamol z ibuprofenem naprzemiennie, pamiętając o tym, aby nie przekroczyć dopuszczalnych dawek.
Źródło:
1. Gorączka u dzieci – rekomendacje, postępowania w praktyce lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej, 2021, https://ptmr.info.pl/wp-content/uploads/2021/04/KOMPAS-GORACZKA.pdf
2. Sybilski AJ, Woroń J, Życińska K, Doniec Z (red.). Gorączka. Przyczyny, diagnostyka, leczenie. Medical Education, Warszawa 2021
Pobierz poradnik Moje Pierwsze Przeziębienie
___________________________REKLAMA
___________________________________
![](/Data/Thumbs/_public/uroda/cialo-i-skora/ograniczyc-pocenie-sie--tabletk/NDgweDMwMiFjcm9w,tabletki-na-pocenie-tabletki-przeciw-poceniu.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/rodzina/dziecko/gdy-corka-dorasta--kiedy-pierws/NDgweDMwMiFjcm9w,kiedy-pierwsza-wizyta-u-ginekologa.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/zdrowie/uklad-pokarmowy/zaparcia--zalegajacy-problem/NDgweDMwMiFjcm9w,domowe-sposoby-na-zaparcia.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/rodzina/wychowanie/czym-jest-dla-ciebie-twoj-dom/NDgweDMwMiFjcm9w,rodzina_na_kanapie_nasz_dom_nasza_twierdza.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/dieta/kuchnia/co-sprawia-ze-zupy-kroluja-na-n/NDgweDMwMiFjcm9w,zupa_dyniowa_sezonowe_zupy.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/sport/aktywny-wypoczynek/o-czym-nie-wolno-zapomniec-podcz/NDgweDMwMiFjcm9w,rodzice_z_dzieckiem_w_gorach_rodzinne_wakacje_na_gorskim_szlaku.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/sport/aktywny-wypoczynek/czas-na-narty-jak-sie-przygotow/NDgweDMwMiFjcm9w,kobieta_trzyma_narty_szalenstwa_na_stoku.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/zdrowie/glowa/jak-nie-dopuscic-do-powstania-pr/NDgweDMwMiFjcm9w,mezczyzna_z_bolacym_zebem_prochnica.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/rodzina/wychowanie/wspomaganie-mocnych-stron-dzieck/NDgweDMwMiFjcm9w,rysunek_tato_podnosi_syna_wspomaganie_dobrych_stron_dziecka.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/sport/forma-i-zdrowie/kiedy-najlepiej-trenowac--rano/NDgweDMwMiFjcm9w,kobieta_rozciagajaca_sie_przy_wschodzie_slonca_trening_rano_czy_wieczorem.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/uroda/dlonie-i-stopy/ostroga-pietowa--problem/NDgweDMwMiFjcm9w,kobieta_zdejmuje_szpilki_z_obolalych_nog_ostroga.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/zdrowie/wzrok/jak-dbac-o-oczy-i-zachowac-sokol/NDgweDMwMiFjcm9w,starsza_kobieta_aplikujaca_krople_do_oczu_jak_dbac_o_wzrok.jpg)