Jak zadbać o czystość uszu na co dzień?

Jak prawidłowo zadbać o higienę uszu?

Wbrew pozorom higiena uszu jest całkiem prosta. U większości z nas nie ma konieczności wykonywania bardziej specjalistycznych zabiegów niż przemywanie małżowin usznych zwykłą wodą podczas kąpieli. Dodatkowo można je przetrzeć palcami lub miękkim ręcznikiem. Nie bójmy się również tego, że woda uszkodzi głębiej położone struktury ucha. Za przewodem słuchowym zewnętrznym znajduje się błona bębenkowa, która odgradza ucho zewnętrzne od środkowego. U osób, u których nie stwierdzono wcześniej stanów zapalnych, mogących uszkodzić błonę bębenkową i które nie przeszły zabiegów lub urazów ucha, nie ma ryzyka, że woda wpłynie głębiej.

Pamiętajmy, aby po umyciu małżowin usznych osuszyć je dokładnie za pomocą ręcznika. Wilgotne środowisko sprzyja rozwojowi patogenów, które mogą stać się przyczyną stanu zapalnego.

Czytaj więcej  temacie: Jak prawidłowo dbać o uszy niemowlaka?

Dlaczego patyczki do uszu nie są przeznaczone do czyszczenia przewodu słuchowego?

Pamiętajmy, że patyczki kosmetyczne służą jedynie do czyszczenia małżowin usznych i bezwzględnie nie należy czyścić nimi przewodu słuchowego. Po pierwsze, drażnienie gruczołów znajdujących się w nim skutkuje zwiększeniem produkcji woskowiny. Wkładanie patyczka do ucha nie powoduje jej usuwania, a wręcz upychanie, co nieuchronnie prowadzi do powstawania czopa woskowinowego.

 Po drugie, czyszczenie patyczkiem stwarza ryzyko uszkodzeń naskórka, a także błony bębenkowej. Mikrourazy stają się drogą wnikania chorobotwórczych bakterii, które mogą stać się przyczyną stanów zapalnych.

Czytaj więcej w temacie: Co oznaczają szumy w uszach?

Czym jest czop woskowinowy?

Woskowina w uchu jest fizjologiczną mieszaniną wydzieliny gruczołów i złuszczonych komórek nabłonka z przewodu słuchowego zewnętrznego. Pełni funkcję ochronną. Czasem jednak dochodzi do jej nadprodukcji, a błędy w higienie uszu, takie jak czyszczenie ich patyczkami kosmetycznymi, skutkują nagromadzeniem i zatkaniem przewodu tzw. czopem woskowinowym. Pacjenci skarżą się wówczas na osłabienie słuchu, poczucie dyskomfortu, a czasem także zawroty głowy.

Obecność czopa woskowinowego stwierdza się podczas wziernikowania przewodu słuchowego zewnętrznego za pomocą otoskopu, a w szczególnie nasilonych przypadkach może być tak duży, że widać go gołym okiem.

Jak usunąć czop woskowinowy?

W drogeriach i aptekach jest dostępnych wiele preparatów, ułatwiających oczyszczanie przewodu słuchowego z woskowiny. Można w tym celu sięgnąć po krople do uszu lub aerozole, które zawierają składniki mające na celu rozmiękczenie czopa, co ułatwia jego usunięcie, a także utrudnia jego ponowne utworzenie. Są to np. preparaty wodne, takie jak roztwór nadtlenku wodoru czy kwas octowy, lub olejowe, np. parafina ciekła do ucha czy olejek arachidowy lub migdałowy. Niestety, czasem czop osiąga taki rozmiar lub taką konsystencję, że jego usunięcie nie jest możliwe w warunkach domowych.

Wówczas należy udać się do lekarza, który może podjąć próbę usunięcia czopa przez płukanie przewodu słuchowego zewnętrznego wodą. Jej ciśnienie nie może być zbyt duże, bo zwiększa się ryzyko uszkodzenia błony bębenkowej. Co ważne, woda musi mieć odpowiednią temperaturę, zbliżoną do ciepłoty ciała, aby nie wywołać naturalnej reakcji na zbyt ciepłą lub zimną wodę, jaką jest w tym przypadku oczopląs. Jak już wspomniano, płukania bezwzględnie nie wolno przeprowadzać u osób, które przeszły stany zapalne ucha czy są po zabiegach operacyjnych.

 Jeśli i takie rozwiązanie okazuje się nieskuteczne, podejmuje się próbę ręcznego usunięcia czopa za pomocą specjalnych urządzeń do czyszczenia uszu, takich jak pętla lub łyżeczka. Takie rozwiązania zmniejszają ryzyko infekcji ze względu na brak wilgotnego środowiska, jak przy przepłukiwaniu. Należy jednak pamiętać, że z drugiej strony zwiększa się ryzyko urazu tkanek, dlatego tego typu zabiegi powinny być wykonywane wyłącznie przez profesjonalistów.

Czytaj więcej w temacie: Domowe sposoby na zatkane ucho

Lek. Katarzyna Wiak