Dowiedz się czym wyróżnia się pedagogika metodą Marii Montessori a także pedagogika waldorska

Metoda Marii Montessori – na czym polega?

Włoska lekarka i naukowiec Maria Montessori całe życie poświęciła pracy z dziećmi i opracowywaniu metody kształcenia najmłodszych. Pedagogika Montessori skupia się na otoczeniu – tzw. Przygotowane Otoczenie jest alternatywą wobec sal i klas szkolnych, które ograniczają dzieci. Dzieci bardzo lubią przyswajać wiedzę i należy im zapewnić warunki, materiały i zadania, które będą wspomagały chęć poznawania nowych informacji. Metoda Marii Montessori przypisuje odpowiednią rolę nauczycielowi i dziecku. Ten pierwszy powinien zapewnić odpowiednie warunki dziecku, a następnie pełnić funkcję obserwatora, który czuwa nad procesem poznawczym. W przypadku małych dzieci, które potrzebują wzorca, nauczyciel powinien wskazać dziecku, jak należy korzystać z danych przedmiotów. Powinien zademonstrować ich podstawowe wykorzystanie, a dalej sprawdzać, jak sobie radzą uczniowie.

Pedagogika Marii Montessori a czas nauki

Metoda Montessori z początku była przeznaczona do pracy z dziećmi upośledzonymi. Miała na celu pomóc im nauczyć się samodzielności. Przełożona na pracę z dziećmi zdrowymi także się sprawdza. Dziecko ma dużą swobodę w wykonywaniu czynności wybranych przez siebie i uczy się w dowolnym czasie, by wykonywać je prawidłowo. Jednak są też ograniczenia i zasady, które zakłada metoda Marii Montessori. Zasady są związane z otoczeniem, które jest tak ważne w szkole, która się na nich opiera. Każde dziecko uczy się i pracuje w dowolnym miejscu, np. na swoim dywaniku – to przestrzeń, która należy tylko do niego, na której może bez przeszkód wykonywać swoje zajęcia . Otrzymuje także pewien przedmiot, za pomocą którego odbywa się nauka (np. klocki, puzzle). To czas na tzw. pracę własną dziecka – wykonywaną w swoim własnym tempie, bez pośpiechu lub przeciwnie, bez konieczności czekania na innych.  Nauczyciel może wskazać dziecku, w jaki sposób właściwie wykorzystywać dany przedmiot, ale nie ogranicza jednocześnie jego kreatywności, jeśli malec ma już swój własny, nieco odmienny pomysł na jego zastosowanie. Co ważne, w szkołach Montessori nie ma zadań domowych. Po zakończeniu zajęć dzieciaki mają mieć czas na odpoczynek i beztroską zabawę.

Pedagogika waldorfska - charakterystyka

Metoda nauczania wynaleziona przez Rudolfa Steinera kładzie nacisk na wspieranie wielokierunkowego rozwoju dziecka, z zachowaniem trzech głównych aspektów człowieczeństwa, tj. myślenia, uczuć i woli. Wszechstronność ucznia ma polegać na aktywnym wykorzystywaniu i angażowaniu w naukę artystycznych zdolności i predyspozycji dziecka, które w klasycznym nauczaniu ograniczane są jedynie do zajęć plastycznych. Pedagogika waldorfska, w przeciwieństwie do metody Marii Montessori, nie pozwala dziecku na dowolny czas nauki danej czynności czy tematu. W nauczaniu zapoczątkowanym przez Steinera uczniowie przyswajają wiedzę w konkretnych blokach tematycznych obowiązujących przez dany czas. Nie ma ocen ani podręczników. Nauczyciel wyznacza grupom indywidualne programy nauczania i konsultuje efekty z rodzicami. Ostatecznie przekłada się to na to, że dzieci przez kilka tygodni uczą się jednego przedmiotu, np. matematyki, a w kolejnym miesiącu przechodzą do innego działu. Zapewnia to całkowite zaangażowanie i skupienie na jednym temacie, ale może skutkować zapominaniem tematu, który nie jest regularnie utrwalany.

Pedagogika waldorfska a rytm pracy

Bardzo ważne w nauce metodą waldorfską jest harmonijne angażowanie całego organizmu, dlatego dzieci do 7. roku życia skupiają się na aktywności fizycznej, grach i zabawie wspomagającej koordynację ciała. Istotnym aspektem tej szkoły jest rytmika. Zrównoważony rozwój dziecka jest możliwy dzięki zachowaniu rytmu – lekcji, dnia, cyklu pracy. Zachowanie pewnego rodzaju rutyny daje dziecku poczucie bezpieczeństwa. Naukę można scharakteryzować jako liniowo-skokową, tj. bloki zajęć następują w zmieniających się, następujących po sobie cyklach. Dziecko ma nieograniczony dostęp do zabawek i zabawy, co powinno skutkować czerpaniem przyjemności z poznawania nauki i przyswajania wiedzy.

Alternatywne przedszkole i inne placówki edukacyjne

Istnieje wiele placówek edukacyjnych i oświatowych oferujących rodzicom alternatywne metody wychowania i nauczania. Obiecują naukę poprzez zabawę, skuteczne przyswajanie języków obcych, edukację bez sztywnych ram, ławek i złych doświadczeń. Wszystko to służyć ma rozwojowi dziecka. Niezależnie od tego, którą z dróg nauki wybiorą rodzice – tradycyjną czy alternatywną – warto pamiętać o tym, że idealna metoda nauczania… nie istnieje. Nie zapominajmy więc o tym, że charakter dziecka kształtować powinien się także w domu. 

Regina Krawczyk