Co warto wiedzieć o dolegliwościach trawiennych?

Zła dieta…

Do produktów, które najczęściej wymienia się w kontekście problemów z funkcjonowaniem układu trawiennego, należą m.in. mocna herbata (zwłaszcza czarna), kawa, duże ilości alkoholu, grzyby, mąka pszenna, słodycze, a także nabiał, głównie masło, śmietana i sery. Nierzadko dyskomfort odczuwamy po zjedzeniu warzyw strączkowych i niektórych owoców, np. gruszek czy mango. Nie oznacza to jednak, że należy wyeliminować je całkowicie z diety. O ile wysoko przetworzone produkty z wysoką zawartością cukru możemy pożegnać bez obaw, o tyle owoce i warzywa sprawiające problemy naszemu układowi trawiennemu mają również liczne prozdrowotne właściwości, dlatego nie należy się ich pozbywać z codziennego menu. Rośliny strączkowe, np. fasolę, ciecierzycę, soczewicę, mające wiele wartości odżywczych, przyrządzajmy z dodatkiem przypraw – majeranku, kminku, liścia laurowego, ziela angielskiego czy cząbru. Przyprawy te znacznie łagodzą ich wzdymające działanie. Innym sposobem na wyeliminowanie wzdęć po spożyciu tego typu roślin jest ich namoczenie, a następnie ugotowanie w świeżej wodzie. Natomiast surowe owoce, nawet te posiadające dużą zawartość cukru, warto ograniczyć pod wieczór, gdyż nasz układ trawienny może nie zdążyć sobie z nimi poradzić przed tym, jak położymy się spać. Bez obaw jednak możemy je spożywać w ciągu dnia.

…i złe nawyki

Na nasz układ trawienny wpływa nie tylko to, co jemy, ale także sposób, w jaki to robimy. Poza złą dietą w problemach z układem trawiennym znaczną rolę odgrywają nieregularność posiłków, zbyt duże porcje spożywane na pusty żołądek, smażenie potraw w głębokim tłuszczu i jedzenie ich tuż przed zaśnięciem, życie w przewlekłym stresie, brak snu, odpoczynku i regularnej aktywności fizycznej. To tylko niektóre z czynników, które mogą negatywnie wpływać na trawienie i pracę wątroby. Nie bez znaczenia są też używki, m.in. alkohol i papierosy, oraz leki przeciwbólowe lub antybiotyki zaburzające florę bakteryjną jelit – ich nadużywanie również może być przyczyną dolegliwości trawiennych.

Przy nieustępujących przez dłuższy czas dolegliwościach należy zastanowić się, czy nasze problemy nie wynikają z nietolerancji pokarmowych lub np. choroby wrzodowej czy nadkwasoty. Wówczas warto skontaktować się z lekarzem specjalistą, który przeprowadzi dokładne badania i postawi diagnozę, a później także z dietetykiem, który podpowie, jak dobrać właściwą dietę i zmienić nasze codzienne nawyki na zdrowsze.

Produkty wspierające układ trawienny

W co zatem warto wzbogacić naszą codzienną dietę, aby zadbać o zdrowie układu trawiennego? Przede wszystkim w zboża – orkisz, ryż, owies, grykę, quinoa czy proso, ale także chude mięso i ryby, warzywa, np. pomidory, szpinak, buraki, marchewki, seler, szparagi i cukinia, owoce, np. maliny, truskawki, melon, jabłka, grejpfruty czy kiwi. Przy nietolerancji laktozy lub problemach z trawieniem produktów nabiałowych warto sięgnąć po mleko roślinne, np. kokosowe, owsiane czy ryżowe, a także poszukać zamienników innych mlecznych produktów, jak jogurty, kefiry, śmietany, sery. Napoje słodzone zastąpić można natomiast naparami ziołowymi (np. rumiankiem czy koprem, które dodatkowo wzmocnią nasz układ trawienny) i zieloną lub białą herbatą, a także wodą z kilkoma listkami mięty bądź plasterkami ulubionych cytrusów. Nie musimy całkowicie ograniczać tłuszczy, jednak dobrze jest zrezygnować z długiego smażenia potraw, a w zamian za to wzbogacić dietę o oliwę z oliwek czy dobrej jakości oleje nierafinowane. Dla naszego układu trawiennego przydatny będzie również błonnik, który możemy dostarczyć wraz z produktami zbożowymi, np. codziennie na śniadanie – w owsiance, musli, otrębach czy siemieniu lnianym.

Katarzyna Chromińska