Co wiemy o pneumonii?

Objawy zapalenia płuc

Podstawowymi objawami zapalenia płuc są uporczywy kaszel oraz wysoka, dochodząca nawet do 40 stopni Celsjusza, gorączka. Choroba może przebiegać bardzo różnie, w zależności od ogólnego stanu chorego, przyczyny (czyli etiologii, np. bakteryjna, wirusowa) i ewentualnych innych chorób przewlekłych. Jeśli zapalenie płuc jest powikłaniem innej choroby, to jego stan zależy też od choroby podstawowej.

Zapalenie płuc może być chorobą o bardzo niespecyficznym przebiegu. Niekiedy osoby młode nawet nie wiedzą, że cierpią na tę chorobę, ponieważ przebieg jest tak łagodny. Z reguły ciężej chorują dzieci i osoby w starszym wieku. Cięższy jest również przebieg zapalenia płuc wywołanego przez bakterie. Znacznie poważniejszy stan związany jest też z występowaniem niektórych chorób przewlekłych, takich jak POCHP, cukrzyca, astma czy choroby neurologiczne unieruchamiające pacjenta.

Jeśli źródłem są wirusy, początkowo objawy będą zbliżone do grypy. Mogą zatem wystąpić:

• ogólne osłabienie,
• wysoka temperatura,
• bóle mięśni,
• bóle głowy.

W kolejnej fazie pojawia się suchy kaszel, a nawet duszności i bóle w klatce piersiowej.

Jeśli przyczyną są bakterie, chory zwykle uskarża się na ogólne osłabienie, które poprzedza nagłe pojawienie się wysokiej gorączki. Kolejnymi objawami są dreszcze i zimne poty, a dopiero po nich następują uporczywy kaszel i duszności.

Leczenie pneumonii

Podstawą w diagnozowaniu zapalenia płuc są wyniki krwi oraz badanie rentgenowskie klatki piersiowej. Podwyższone są wykładniki stanu zapalnego: OB, CRP, leukocyty, limfocyty. Zwykle zapalenie płuc bakteryjne powoduje silniejsza odpowiedź organizmu. W wirusowych zapaleniu płuc wykładniki stanu zapalnego mogą być wręcz w normie.

W przypadku bakteryjnego zapalenia płuc obraz radiologiczny jest zwykle czytelniejszy. Przy zapaleniu wirusowym często obraz jest bez zmian. Jeśli są obecne to w postaci nacieków śródmiąższowych czy okołoskrzelowych. Mogą występować cienie w rzucie płuc, naciek zapalny, poziom płynu (co oznacza, że na zdjęciu RTG widoczne jest zacienienie, sugerujące obecność płynu w opłucnej). W cięższych przypadkach (przy zapaleniu bakteryjnym) też np. ropnie. 

W przypadku bakteryjnego zapalenia płuc leczenie polega na antybiotykoterapii. Należy pamiętać o terapii osłonowej za pomocą probiotyków (przy przyjmowaniu antybiotyków) oraz terapii osłonowej za pomocą leków IPP, takich jak pantoprazol (przy lekach z grupy NLZP, przyjmowanych w przypadku bólu).

Nie zaniedbujmy też sprawdzonych przez lata domowych sposobów, takich jak oklepywanie pleców czy podawanie syropów ułatwiających odkrztuszanie. W przypadku wysokiej temperatury, obniżajmy ją środkami przeciwgorączkowymi. Pacjent powinien od czasu do czasu wstawać (w szczególności ten, który choruje na choroby układu krążenia), ale nie zaleca się wychodzenia na dwór – w szczególności, jeśli chory wysoko gorączkuje. Zmiana pozycji (w tym wstawanie) spowoduje przemieszczenie się zalegającego płynu, co ułatwia wykrztuszanie wydzieliny. W przypadku osób obciążonych kardiologicznie ponadto zmniejsza ryzyko wystąpienia choroby zakrzepowo-zatorowej. Należy podkreślać potrzebę wypijania dużych ilości płynów – około 2 litrów dziennie, najlepiej wody mineralnej. Pamiętajmy też, że herbata czy kawa nie nawadniają (działają wręcz odwadniająco). W razie braku poprawy lub w przypadku występowania obniżonej odporności (a taką posiadają przede wszystkim osoby starsze oraz dzieci), konieczna może być hospitalizacja. Jednak w większości przypadków leczenie w warunkach domowych w zupełności powinno wystarczyć.