Ze skrajności w skrajność – choroba afektywna dwubiegunowa
Choroba psychiczna dwubiegunowa. Jakie są jej przyczyny, objawy, leczenie i jak wygląda życie z ChAD?
![Choroba psychiczna afektywna dwubiegunowa - rodzinazdrowia.pl](/Data/Thumbs/_public/zdrowie/zdrowie-psychiczne/ze-skrajnosci-w-skrajnosc--chor/MTE3MHg2OTg,choroba-psychiczna-dwubiegunowa.jpg)
Choroba psychiczna dwubiegunowa – czy można ją odziedziczyć?
Do teraz jednoznacznie nie udało się ustalić, co odpowiada za występowanie ChAD. Pod uwagę brane są wahania poziomu neuroprzekaźników w obrębie ośrodkowego układu nerwowego (m.in. wzrastanie lub zmniejszanie się – w zależności od fazy choroby – ilości serotoniny i noradrenaliny). Podłożem problemu mogą być też uwarunkowania genetyczne. Zauważa się bowiem tendencję do jego rodzinnego występowania. Rolę genów w patogenezie ChAD sugerują też badania prowadzone na bliźniętach jednojajowych. Okazuje się bowiem, że jeżeli jedno z bliźniąt cierpi na omawianą jednostkę, to ryzyko jej wystąpienia u drugiego sięga nawet 75%.
Choroba afektywna dwubiegunowa - objawy
U pacjentów z ChAD mogą występować trzy rodzaje epizodów choroby: mania, depresja oraz stany mieszane.
W przebiegu manii wyróżnia się m.in.:
- zmniejszoną potrzebę snu,
- nadmierną aktywność,
- gotowość do ryzykownych zachowań (np. wzięcia wysokiego kredytu czy podejmowania ryzykownej aktywności seksualnej),
- tzw. gonitwę myśli, przyśpieszenie toku myślenia.
Z kolei epizody depresyjne u pacjentów z chorobą afektywną dwubiegunową mogą być związane z:
- utratą dotychczasowych zainteresowań,
- znacznym zmniejszeniem aktywności życiowej,
- zaburzeniami snu (zarówno jego nadmiarem, jak i niedoborem),
- anhedonią (utratą możliwości odczuwania szczęścia).
Epizody mieszane to z kolei połączenie obu wymienionych. Pacjenci mogą w ich przypadku odczuwać znaczne przygnębienie, ale i jednocześnie być pełnymi energii.
Chorzy z ChAD mogą doświadczać też zaburzeń psychotycznych. Obejmują one zarówno urojenia, jak i omamy. W przypadku manii z objawami psychotycznymi, pacjent może sądzić, że jest kimś niezwykle istotnym (określa się to jako urojenia wielkościowe). Z kolei w przebiegu depresji, treść urojeń może dotyczyć np. nieprawdziwego przeświadczenia o znacznym ubóstwie.
Leczenie choroby afektywnej dwubiegunowej
Pacjenci z ChAD leczeni są głównie farmakologicznie, zastosowanie znajduje u nich również psychoterapia. Głównymi zalecanymi pacjentom lekami są preparaty stabilizujące nastrój oraz atypowe leki przeciwpsychotyczne. Do pierwszej z wymienionych grup zaliczane są związki litu, kwas walproinowy i karbamazepina. Przedstawicielami leków przeciwpsychotycznych stosowanych u pacjentów z chorobą afektywną dwubiegunową są z kolei kwetiapina i olanzapina. Na początku leczenia (szczególnie podczas manii) zastosowanie mogą znajdować właśnie leki przeciwpsychotyczne oraz związki z grupy benzodiazepin, których zadaniem jest zmniejszenie nadmiernej aktywności pacjenta.
Techniki psychoterapeutyczne, które mogą pomóc chorym z omawianym problemem, to m.in. psychoterapia poznawczo-behawioralna oraz psychoedukacja.
U pacjentów opornych na leczenie farmakologiczne stosowana bywa terapia elektrowstrząsowa.
Choroba afektywna dwubiegunowa – trudności diagnostyczne
Choroba nie zawsze rozpoczyna się epizodem maniakalnym – zdarza się, że u pacjenta występują głównie objawy obniżonego nastroju i z tego względu pierwotnie stawiane jest rozpoznanie zaburzeń depresyjnych. Jest to problematyczne z tego względu, że stosowane w takim przypadku środki przeciwdepresyjne mogą doprowadzić do wyzwolenia epizodu manii u chorego.
Rozpoznawanie zaburzeń maniakalno-depresyjnych jest trudne również ze względu na to, że dolegliwości z nimi związane mogą przypominać te, które występują w innych jednostkach – np. zaburzeniu osobowości typu borderline. Trafna diagnoza u takich osób jest istotna głównie z tego względu, że pozwala dobrać odpowiednie dla problemu danego chorego leczenie.
Tomasz Nęcki
___________________________REKLAMA
___________________________________
![](/Data/Thumbs/_public/uroda/kosmetyki/domowe-kosmetyki-na-bazie-banano/NDgweDMwMiFjcm9w,maseczka-na-wlosy-maseczki-domowe.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/dieta/nawyki-zywieniowe/jak-pic-by-sie-napic/NDgweDMwMiFjcm9w,nawadnianie-organizmu.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/uroda/cialo-i-skora/bizuteria--czasem-zamiast-zdobi/NDgweDMwMiFjcm9w,stopy_na_plazy_z_bransoletka_wokol_kostki_uczulenie_na_bizuterie.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/zdrowie/hormony/niedoczynnosc-tarczycy--co-trze/NDgweDMwMiFjcm9w,niedoczynnosc-tarczycy.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/dieta/rodzaje-diet/co-jesc-zeby-gubic-kilogramy-c/NDgweDMwMiFjcm9w,dieta-strukturalna.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/dieta/kuchnia/przetwory-z-jarzebiny.-smaczne/NDgweDMwMiFjcm9w,jarzebina_zurawina_przetwory_z_jarzebiny_2.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/sport/rodzaje-treningow/kalistenika--po-co-hantle-skoro/NDgweDMwMiFjcm9w,trening-kalenistyczny.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/sport/bieganie/bieganie-dla-poczatkujacych--ja/NDgweDMwMiFjcm9w,kobieta_rozciaga_miesnie_ud_podczas_biegania_bledy_poczatkujacych_biegaczy.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/dieta/produkty-i-wartosci-odzywcze/herbata--jak-ja-zaparzac/NDgweDMwMiFjcm9w,wkladanie_torebki_z_herbata_do_przezroczystej_filizanki_jak_parzyc_herbate.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/rodzina/dom/rosliny-doniczkowe-ktore-zadbaj/NDgweDMwMiFjcm9w,rosliny_w_betonowych_doniczkach_rosliny_poprawiajace_jakosc__powietrza.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/rodzina/czas-wolny/udane-wakacje-dziecka-w-domu/NDgweDMwMiFjcm9w,mama_z_corka_na_pikniku_wakacje_w_miescie.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/uroda/dlonie-i-stopy/jak-prawidlowo-uzywac-pumeksu/NDgweDMwMiFjcm9w,kobieta-uzywa_tarki_do_stop_jak_uzywac_pumeksu.jpg)