Kluczowe składniki dla odporności

Zaburzenia odporności to nie tylko większa podatność na infekcje wirusowe, bakteryjne czy grzybicze. Objawami osłabionego układu immunologicznego są także nawracające afty, opryszczka, bóle brzucha, spadek koncentracji, aż po rozwój choroby nowotworowej.

Jeżeli pojawiają się objawy wskazujące na obniżoną odporność, a zbilansowana dieta, aktywność ruchowa i minimalizacja stresu nie dają efektu, należy wspomóc organizm suplementami. Stosowane preparaty zawierają najczęściej wyciągi z jagód goji lub acai, żeńszenia, aceroli, aronii, czarnego bzu, imbiru, czosnku, aloesu, echinacei czy propolisu.

Gwarantem prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego są określone witaminy i minerały. Należą do nich witaminy: A, B2, B6, B12, C, D3, E, a także kwas foliowy, żelazo, cynk, miedź, selen, mangan. Nie należy zapominać także o bakteriach probiotycznych. Przyjrzyjmy się kilku z wymienionych składników.

Czosnek – naturalny antybiotyk

W medycynie ludowej czosnek pełni funkcję naturalnego antybiotyku. Bogaty w mangan, fosfor, wapń czy cynk, witaminę C oraz z grupy B. Charakterystyczny zapach zawdzięcza allicynie – to organiczny związek siarki, powstający w procesie rozpadu nieaktywnej alliny. Ma właściwości bakteriobójcze porównywalne z penicyliną. Allicyna hamuje również skupianie płytek krwi i obniża poziom tłuszczów w jej surowicy. Czosnek zawiera również fitoncydy (odkryte przez Borysa Tokina). Są to substancje lotne działające grzybo-, bakterio- i pierwotniakobójczo. Interesujące badanie in vitro przeprowadzone w 1998 r. w Holandii pokazało, że wyciąg z czosnku blokuje rozwój Helicobacter pylori. Być może pozwoli to na skuteczne leczenie zakażeń H. pylori bez konieczności stosowania antybiotyków. Z kolei inny produkt rozpadu allicyny – winyloditiina, posiada zarówno właściwości przeciwbakteryjne, jak i antyagregacyjne płytek krwi.

Cynk – źródło życiowej energii

Cynk stosowany jest w wielu dolegliwościach. Jego zbyt niski poziom może manifestować się stanami depresyjnymi [1]. Innym objawem deficytu cynku w organizmie może być obniżona odporność na zakażenia [1]. Zastosowany w przeziębieniu i grypie łagodzi symptomy tych chorób [2]. Jego suplementację rekomenduje się w przypadku dzieci, seniorów oraz osób narażonych na zakażenia. Cynk stosowany jest także w terapii schorzeń neurologicznych i skórnych. Dzienna dawka waha się od 15 do 30 mg. Maksymalna dawka cynku, która nie powinna generować działań niepożądanych, to około 150-200 mg, a dawka toksyczna wynosi 1 g.

Selen – kwintesencja witalności

Pierwiastek śladowy, jakim jest selen, ma istotne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania organizmu ludzkiego. Jako komponent białek enzymatycznych wchodzi w skład różnych szlaków biochemicznych.
Ilość selenu w środowisku jest niedostateczna, dlatego jego zawartość w diecie może być niewystarczająca do pokrycia dziennego zapotrzebowania. Jego niedobór osłabia funkcje układu immunologicznego. Badania, w których podawano selen w dawce 200 μg dziennie w postaci seleninu sodu wykazały wzrost aktywności limfocytów T i ich przekształcanie w limfocyty cytotoksyczne, aktywację komórek typu NK (ang. natural killer) oraz niszczenie komórek nowotworowych [3]. Rekomendowana dawka selenu to 100 ug/mcg dziennie. Dawki rzędu 400 mcg uznaje się za toksyczne. Jeżeli istnieje konieczność suplementacji większą dawką selenu to taka terapia powinna być monitorowana przez lekarza. Maksymalna dopuszczalna dawka selenu wynosi 200 mcg dziennie.

Kompleksowe wsparcie

Tak jak w przypadku wszystkich leków i suplementów, dawki witamin i mikroelementów rekomendowane celem zwiększenia odporności powinny być ściśle przestrzegane. Jest to ważne zwłaszcza w przypadku preparatów, w których występuje niewielka różnica między dawką terapeutyczną a toksyczną. Tak jest m.in. w przypadku selenu – trzeba o tym pamiętać. Warto rozważyć suplementację preparatami złożonymi. W jednej dawce zawierają optymalnie dobrane składniki roślinne, witaminy, makro- i mikroelementy. Są łatwo przyswajalne, w każdej dostępnej formie. Kapsułki, tabletki, syropy czy saszetki, zarówno dla osób dorosłych, jak i dzieci. Można wybrać produkt o najbardziej preferowanym składzie i formie podania.

Piśmiennictwo:

1. Kubera M. Rola zaburzeń immunologicznych wywołanych brakiem cynku w etiologii depresji. Farm. Pol. 2002, 58: 475-480

2. Floriańczyk B., Karska M. Poziom cynku oraz aktywność fosfatazy zasadowej u dzieci z zapaleniem dolnych dróg oddechowych. Przeg. Pediatryczny 2001, 31: 2

3. Maciej Ratajczak, Małgorzata Gietka-Czernel. Rola selenu w organizmie człowieka. Klinika Endokrynologii, Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, Szpital Bielański, Warszawa Kierownik Kliniki: prof. dr hab. med. Wojciech Zgliczyński

Autor: mgr farm. Małgorzata Zięba