Problemy ze stawami pod lupą

Co warto wiedzieć o funkcjonowaniu stawów?

Czym są stawy? Najprościej mówiąc, są to ruchome połączenia między kośćmi w naszym organizmie. Dzięki nim ludzie mogą chodzić, biegać oraz utrzymywać prawidłową postawę. Niestety, wraz z wiekiem rośnie ryzyko występowania zmian zwyrodnieniowych stawów. Dodatkowe czynniki ryzyka stanowią także: otyłość (BMI > 30 kg/m²), siedzący tryb życia, występowanie chorób stawów w rodzinie.

Objawami choroby zwyrodnieniowej stawów mogą być: bóle stawowe, ograniczenie ruchomości stawów oraz zaburzenia w propiocepcji (świadomość ułożenia poszczególnych części ciała). Zmiany zwyrodnieniowe dotyczą najczęściej stawów kolanowych oraz skokowych. Niestety skuteczność leczenia farmakologicznego w przypadku zwyrodnienia stawów jest bardzo ograniczona. Dlatego tak ważna jest prawidłowa profilaktyka chorób stawów.

Jaka jest odpowiednia dieta dla osób dbających o dobrą kondycję stawów?

Na początek warto wspomnieć o tym, że wpływ żywienia na kondycję stawów nie jest dobrze udokumentowany. Niektórzy pacjenci zgłaszają jednak znaczną redukcję dolegliwości bólowych stawów w przypadku stosowania niżej wymienionych zaleceń.

Największą poprawę stanu zdrowia można uzyskać poprzez znaczne ograniczenie pokarmów zwierających tłuszcze pochodzenia odzwierzęcego, takich jak: masła, tłuste wędliny, podroby, śmietana oraz żółty ser. Zbilansowana dieta powinna zawierać duże ilości warzyw oraz owoców, a także kwasów omega-3, które wykazują działanie przeciwzapalne. Możemy je znaleźć przede wszystkich w rybach, takich jak łosoś czy makrela, oraz w powszechnie dostępnym oleju lnianym (warto pamiętać o tym, iż olej lniany należy przechowywać w lodówce, temperatura pokojowa powoduje bowiem utratę jego prozdrowotnych właściwości).

Antyoksydanty zawarte w owocach i warzywach dezaktywują wolne rodniki, które sprzyjają występowaniu stanu zapalnego stawów. Ponadto sprzedawane w aptekach preparaty zawierające glukozaminę mają za zadanie usprawnienie pracy stawów oraz odbudowę chrząstki stawowej. Poza wyżej wymienionymi produktami warto spożywać także: chudy drób, orzechy, pełnoziarniste produkty zbożowe, rośliny strączkowe, pestki słonecznika oraz dyni.

Jakie ćwiczenia są najlepsze w przypadku występowania bólu stawów?

Ćwiczenia fizyczne odgrywają bardzo ważną rolę w profilaktyce bólu stawów. Ich rodzaj powinien być jednak dostosowany do potrzeb pacjenta, jego możliwości oraz wieku. Ćwiczenia wzmacniające mięśnie pomagają w zwiększeniu zakresu ruchu, wytrzymałości oraz opóźnieniu procesów degeneracyjnych stawów. Plan treningowy obejmujący ćwiczenia wzmacniające powinien być układany przez doświadczonego fizjoterapeutę. Samodzielne dobieranie rodzaju wykonywanych ćwiczeń oraz obciążenia może skutkować pogorszeniem stanu zdrowia!

Ćwiczenia rozciągające stosowane są przede wszystkim w celu zwiększenia zakresu ruchu w stawach. Warto pamiętać, aby rozciąganie poprzedzić krótką, 5-10-minutową rozgrzewką. Dodatkowo w celu optymalizacji treningu można stosować w jego trakcie specjalne gumy do ćwiczeń. W celu relaksacji mięśni możemy udać się także do gabinetu fizjoterapeuty, który oferuje wykonywanie zabiegów, takich jak krioterapia, hydroterapia czy ciepłolecznictwo.

Wysiłek tlenowy zwiększa wydolność organizmu, ma ponadto dobroczynny wpływ nie tylko na układ kostno-stawowy, ale także na układ krążeniowo-oddechowy. W przypadku dolegliwości bólowych stawów bardzo dobrym rozwiązaniem mogą okazać się ćwiczenia na basenie. Wykonywanie ćwiczeń aerobowych (tlenowych), takich jak pływanie stylem klasycznym w równym tempie przez 50-60 minut, poprawia ogólną sprawność ruchową oraz przynosi ulgę w przypadku bólu stawów.

Lek. Tomasz Waszak