Przyczyny, objawy i leczenie łuszczycy

Przyczyny łuszczycy

Łuszczyca to przewlekła zapalna choroba skóry. Pierwsze objawy najczęściej obserwuje się u młodych dorosłych – przed ukończeniem 40. roku życia. Druga fala zachorowań występuje w starszym wieku – u osób między 60. a 70. rokiem życia.

Ocenia się, że do wystąpienia objawów choroby przyczynia się wiele różnych czynników. Duże znaczenie mają predyspozycje genetyczne, ale muszą się na nie nałożyć także zaburzenia w procesach immunologicznych, zachodzących w skórze. Łuszczyca nie jest chorobą zakaźną! Nie można się nią więc zarazić przez bezpośredni kontakt z zakażonym.

Objawy łuszczycy

Zmiany łuszczycowe mają początkowo postać drobnej grudki średnicy kilku milimetrów. Są one różowe lub bladoborodowe, a ich powierzchnia intensywnie się łuszczy. Z czasem zmiany mogą powiększać swoje rozmiary i zajmować coraz większe powierzchnie skóry, tworząc nawet kilkunastocentymetrowe blaszki łuszczycowe. Najczęściej zajmują one okolice kolan, łokci, szyi czy owłosioną skórę głowy, nieraz doprowadzając do silnego wypadania włosów. Zmiany pojawiają się często także w okolicy pach, pachwin czy w szparze pośladkowej.

Łuszczyca przebiega z okresowymi zaostrzeniami zmian chorobowych. Do ich nasilenia przyczyniają się m.in. infekcje, stres, okresy intensywnych zmian hormonalnych, np. w ciąży czy w okresie okołomenopauzalnym., palenie tytoniu, a także stosowanie niektórych leków, np. antydepresantów czy leków przeciwmalarycznych.

Diagnozę łuszczycy stawia się najczęściej na podstawie wyłącznie objawów klinicznych. W wątpliwych przypadkach lekarz może pobrać wycinek ze skóry do badania histopatologicznego.

Jak leczy się łuszczycę?

Podstawową formą leczenia łuszczycy, która pozwala opanować objawy u większości chorych jest terapia miejscowa. W tym celu na obszarze zmian stosuje się tzw. preparaty keratolityczne, mające za zadanie zmiękczyć i zmniejszyć ilość rogowaciejącego naskórka. Drugą grupą leków są kremy i maści zawierające glikokortykosteroidy o działaniu przeciwzapalnym i modyfikującym procesy immunologiczne, zachodzące w naskórku.

W bardziej nasilonych przypadkach łuszczycy, oprócz leczenia miejscowego, konieczna może okazać się także terapia ogólnoustrojowa. Stosuje się wówczas silniejsze leki doustne o działaniu przeciwzapalnym, np. metotreksat czy cyklosporynę. Inną formą terapii jest także fototerapia, polegająca na naświetlaniu  ciała światłem ultrafioletowym o konkretnej długości fali. U pacjentów z postacią łuszczycy oporną na inne leki, mogą sprawdzić się leki biologiczne, wpływające na procesy immunologiczne zachodzące w skórze.

W bardzo zaawansowanych przypadkach łuszczycy wielu pacjentom potrzebna jest także pomoc psychologiczna. Szpecące rozległe zmiany skórne mogą stać się powodem wstydu, a brak zrozumienia przyczyn choroby, skutkuje obawą znajomych czy współpracowników o zarażenie, co z kolei prowadzi do wyobcowania chorego, który zaczyna unikać kontaktów społecznych.

Jak dbać o skórę przy łuszczycy?

Pacjenci z łuszczycą powinni starannie dobierać preparaty do codziennej higieny. Należy stosować wyłącznie dermokosmetyki o działaniu nawilżającym, czyli tzw. emolienty. Dodatkowo warto zwracać uwagę, by nie zawierały one silnych substancji dodatkowych, np. zapachowych, które mogłyby wywoływać podrażnienie skóry, a to z kolei mogłoby doprowadzić do powstawania kolejnych zmian skórnych.

Czy łuszczyca jest chorobą wyłącznie dermatologiczną?

Na zakończenie warto zaznaczyć, że łuszczyca nie jest wyłącznie chorobą skórną. Jej szczególną postacią jest tzw. łuszczyca stawowa, czyli łuszczycowe zapalenie stawów. W jej przebiegu pacjenci skarżą się na obrzęki i silne dolegliwości bólowe stawów, zwłaszcza międzypaliczkowych w rękach. U niektórych chorych objawy stawowe mogą wystąpić nawet kilka lat przed pojawieniem się jakichkolwiek zmian skórnych.

Przy zajęciu większych stawów, łuszczyca stawowa może prowadzić do ich stałej deformacji, co staje się przyczyną nawet trwałego inwalidztwa! Leczeniem łuszczycowego zapalenia stawów najczęściej zajmują się reumatolodzy.

Lek. Katarzyna Wiak-Pawlak