Kiedy nawet na chwilę nie możemy zostać sami, czyli lęk separacyjny u dorosłych
Przyczyny, objawy i terapia lęku separacyjnego u dorosłych
![](/Data/Thumbs/_public/zdrowie/zdrowie-psychiczne/kiedy-nawet-na-chwile-nie-mozemy/MTE3MHg2OTg,zalamana_kobieta_lek_separacyjny.jpg)
Czym jest lęk separacyjny?
Lęk przed rozstaniem z rodzicami stanowi jeden z naturalnych etapów w rozwoju dziecka. Maluch może reagować płaczem czy rozdrażnieniem podczas nieobecności najbliższych opiekunów. Takie zachowanie na wczesnych etapach życia (do 2-3. roku życia) uznawane jest za fizjologię, kiedy jednak wspomniane problemy się nasilają, ponadto towarzyszą im również inne zaburzenia (np. częste myśli o utracie rodzica), może to świadczyć o rozwoju patologii, określanej jako zespół lęku separacyjnego (Separation Anxiety Disorder - SAD).
Choć problemem zajmują się głównie psychiatrzy dziecięcy, to występuje on nie tylko wśród małych pacjentów – lęk separacyjny u dorosłych może również dotyczyć osób dojrzałych. Co ciekawe, rozpowszechnienie zaburzenia jest nawet większe w tej drugiej grupie pacjentów: według statystyk SAD występuje u dzieci z częstością około 4%, z kolei wśród osób dorosłych boryka się z nim około 7% z nich.
Potencjalnymi przyczynami lęku separacyjnego mogą być zdarzenia zachodzące jeszcze przed porodem (np. występowanie zaburzeń lękowych u matki), ale i sytuacje, których doświadczamy już w czasie naszego życia. Jako przykłady można podać zmianę pracy czy miejsca zamieszkania, ale też utratę kogoś bliskiego. Jeżeli jesteśmy podatni na pewne problemy psychiczne (np. w związku z występowaniem zaburzeń lękowych w rodzinie), takowe sytuacje mogą stanowić podłoże dla wystąpienia SAD.
Jakie są objawy lęku separacyjnego?
Lęk separacyjny dotyczyć może zarówno obaw o rozstanie z naszym dzieckiem czy partnerem, jak i rodzicem czy inną osobą. Objawy lęku separacyjnego mogą koncentrować się wokół:
- doznawania lęku w przypadku sytuacji, które powodują (nawet krótką) rozłąkę z bliskimi,
- uporczywych myśli dotyczących utraty bliskiej osoby (dotyczących jej śmierci, wypadku czy porwania), jak i obaw związanych z rozstaniem,
- powtarzające się koszmary senne koncentrujące się wokół tematu odseparowania od bliskich,
- unikanie spania poza miejscem, w którym znajdują się bliskie osoby.
W przebiegu SAD w przypadku chwilowego odseparowania od istotnych osób (lub jeszcze przed tym, na etapie samego myślenia o takiej możliwości), pojawiać się mogą objawy somatyczne, takie jak bóle głowy, brzucha czy nudności i wymioty.
Lęk separacyjny u dorosłych może być dość dużym problemem, ponieważ osoby borykające się z tym zaburzeniem miewają trudności w opuszczaniu domu, problematyczne może być dla nich nawet uczęszczanie do pracy czy na uczelnię.
W przypadku rozpoznawania zaburzenia pod uwagę brane są nie tylko same objawy lęku separacyjnego, ale i to, od jak dawna takowe występują. W przypadku osób dorosłych o problemie można mówić wtedy, gdy wymienione dolegliwości utrzymują się dłużej niż 6 miesięcy.
Jak możemy sobie radzić z patologicznym lękiem przed rozstaniem?
Jeżeli podejrzewamy, że nasz bliski doświadcza nadmiernego lęku przed rozstaniem z nami, spróbujmy nakłonić go do odwiedzenia specjalisty. W terapii lęku separacyjnego największą rolę odgrywa psychoterapia. Istnieje ryzyko, że spotkamy się z oporem i niechęcią bliskiego do odwiedzenia psychoterapeuty. Powinniśmy mu wtedy spokojnie wytłumaczyć, że zależy nam na jego zdrowiu. Pomocne może być również wspomnienie, że terapia polegać będzie na rozmowie – w SAD farmakoterapia odgrywa tylko pomocniczą rolę.
W terapii lęku separacyjnego stosowane są różne formy psychoterapii. Jedne z nich bazują na ocenie i modyfikacji zachowań (psychoterapia behawioralna), podłożem innych jest analiza źródeł obecnych u pacjenta problemów (psychoterapia poznawcza). Połączenie obu technik określa się mianem psychoterapii poznawczo-behawioralnej.
Nie istnieją przesłanki dotyczące tego, która z wymienionych technik powinna być stosowana w SAD. Wybór zależy m.in. od tego, jakiego psychoterapeutę wybierzemy – zazwyczaj jeden specjalista prowadzi terapię według jednego nurtu psychoterapeutycznego. Zawsze można też sprawdzić, co nam odpowiada – jeżeli pierwsza metoda się nie sprawdzi, istnieje możliwość zmiany specjalisty.
W sytuacji, kiedy sama psychoterapia nie pozwala uzyskać satysfakcjonującej poprawy, możliwe jest dołączenie do niej leczenia farmakologicznego. Zastosowanie znajdują w tym przypadku głównie środki z grupy preparatów antydepresyjnych (np. leki z grupy SSRI, czyli inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny).
Nie bójmy się rozmawiać z bliskimi. W przypadku lęku separacyjnego u dorosłych podjęcie leczenia sprawi, że życie osoby obarczonej tym problemem stanie się zdecydowanie łatwiejsze. Nie zrażajmy się, jeżeli początkowo natkniemy się na niechęć do odwiedzenia specjalisty od ochrony zdrowia psychicznego – musimy po prostu przekazać bliskiemu, że wszystko robimy w trosce o jego dobro.
Tomasz Nęcki
___________________________REKLAMA
___________________________________
![](/Data/Thumbs/_public/zdrowie/hormony/choroba-cushinga-czy-zespol-cush/NDgweDMwMiFjcm9w,choroba-i-zespol-cushinga.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/dieta/zdrowa-zywnosc/ukryta-opcja-slodzaca/NDgweDMwMiFjcm9w,mezczyzna_na_zakupach_syrop_fruktozowo_glukozowy.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/rodzina/czas-wolny/zamiast-bibelotow-lepiej-zainwe/NDgweDMwMiFjcm9w,dziadkowe_z_kartka_swiateczna_prezenty_dla_seniora.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/sport/forma-i-zdrowie/10-powodow-dla-ktorych-warto-sp/NDgweDMwMiFjcm9w,dziewczyna_w_zimowym_ubraniu_zimowe_spacery.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/rodzina/dziecko/7-rzeczy-ktorych-kobieta-w-ciaz/NDgweDMwMiFjcm9w,kobieta_w_ciazy_z_maskotka_czego_kobieta_w_ciazy_nie_powinna_robic.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/uroda/makijaz/draping-czyli-konturowanie-twar/NDgweDMwMiFjcm9w,kobieta_w_reczniku_na_glowie_chowa_sie_za_zestawem_pedzli_do_makijazu_draping.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/uroda/styl/ubrania-z-lumpeksu--sposob-na-u/NDgweDMwMiFjcm9w,dlon_trzymajaca_napis_second_hand_na-tle_wieszaka_z_ubraniami_ubrania_z_lumpeksu.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/zdrowie/glowa/jak-prawidlowo-dbac-o-uszy-niemo/NDgweDMwMiFjcm9w,aplikacja_sprayu_do_ucha_niemowlecia_jak_dbac_o_ucho_dziecka.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/rodzina/dziecko/bezpieczne-zabawki-dla-niemowlat/NDgweDMwMiFjcm9w,niemowle_z_gryzaczkiem_bezpieczne_zabawki_dla_niemowlat.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/NDgweDMwMiFjcm9w,geztoza-w-ciazy.jpg)
![](/Data/Thumbs/_public/NDgweDMwMiFjcm9w,tk_atopsoriaderm_baner_900_x_500_px.png)
![](/Data/Thumbs/_public/artykuly/NDgweDMwMiFjcm9w,adobestock_145518508.jpeg)