Białe plamki i przebarwienia na paznokciach – poznaj ich różne oblicza

Nawyki mogące powodować przebarwienia na paznokciach

Zacznijmy od najczęstszych i – co istotne – często możliwych do wyeliminowania przyczyn powstawania przebarwień na paznokciach bez ponoszenia dużych kosztów bądź konieczności przyjmowania leków. Zatem powodów przebarwień na paznokciach będziemy upatrywać w niewłaściwej ich pielęgnacji lub szkodliwych nawykach. Żółty kolor paznokci jest utrapieniem wielu nałogowych palaczy i wynika zarówno z wpływu nikotyny na organizm, jak i miejscowego kontaktu tytoniu z płytką. Brązowe przebarwienie paznokci może wynikać z niewłaściwego stosowania kosmetyków – ciemnych lakierów, farb do włosów czy henny. Ochronna baza nałożona pod lakier bądź lateksowe rękawiczki często bywają wystarczającym rozwiązaniem. Z kolei białe plamki na paznokciach, przez wielu wiązane niesłusznie z niedoborem żelaza, wynikają najczęściej z miejscowego urazu, powstającego na przykład przez nieprawidłowe wycinanie skórek bądź chwilowe zahamowanie wzrostu płytki. Wtedy mogą przyjmować postać białych linii przebiegających poprzecznie przez paznokieć.

Kiedy plamy na paznokciach mogą być objawem choroby?

Przejdźmy do przyczyn rzadszych, ale – jak to zwykle bywa – także tych poważniejszych. Jak mawiają dermatolodzy: nie oczy, ale włosy i paznokcie są zwierciadłem duszy. A patrząc na tą kwestię nieco bardziej naukowo, są przede wszystkim odzwierciedleniem procesów zachodzących wewnątrz organizmu. Odbarwienie bądź żółtawe zabarwienie paznokci jest typowe dla niektórych chorób skóry, takich jak łuszczyca, łysienie plackowate bądź grzybica. Zazwyczaj w ich przebiegu nieprawidłowemu zabarwieniu towarzyszy zmiana kształtu lub grubości płytki paznokciowej. Osoba chora powinna pozostawać pod opieką dermatologa, a ukierunkowane leczenie ma na celu zmniejszanie objawów zarówno ze strony skóry, jak również włosów czy paznokci.

Nietypowe zabarwienie lub plamy na paznokciach mogą stanowić objaw ogólnoustrojowych chorób. Tak zwany zespół żółtych paznokci, w którym zmiana barwy współwystępuje z pogrubieniem płytek i zahamowaniem ich wzrostu, może towarzyszyć gruźlicy płuc, astmie, zawałowi serca, AIDS. Zielonkawe zabarwienie może wynikać z obecności zakażenia bakteryjnego lub grzybiczego, a jeżeli dotyczy jednego paznokcia – być zejściem krwiaka. Przebarwienia na paznokciach towarzyszą stosowaniu niektórych leków. Przykładem jest brązowe zabarwienie po tetracyklinie, sulfonamidach, chlorpromazynie. Fizjologicznie taki kolor mogą przyjmować paznokcie w trakcie ciąży, a patologicznie – w chorobach tarczycy. Jeżeli więc zauważymy u siebie dodatkowo zmianę masy ciała, marznięcie, osłabienie, uporczywe zaparcia czy suchość skóry – warto zastanowić się nad wizytą u endokrynologa.

Zmiany na paznokciach – zachowajmy czujność onkologiczną

Niestety nie można zapomnieć o przyczynach nowotworowych przebarwień. Tak zwany "czarny paznokieć" powinien wzbudzić naszą czujność, gdyż czasem okazuje się złośliwym nowotworem – czerniakiem. W takim przypadku może wystąpić czarne zabarwienie wału skórnego wokół płytki, a barwna zmiana na paznokciu nie znika wraz z jego wzrostem. Na szczęście nie zawsze mamy do czynienia ze złym scenariuszem – podobne zmiany mogą wynikać z wynaczynienia pod płytką paznokciową (na przykład na skutek miejscowego urazu), być objawem niezłośliwego znamienia barwnikowego lub łagodnego guzka. Niemniej jednak lepiej dmuchać na zimne i w każdym przypadku zlokalizowanej, utrzymującej się zmiany barwnikowej poprosić o ocenę dermatologa.

Zmiany na paznokciach – podobny obraz, wiele różnych przyczyn

Jak widać, temat zmian na paznokciach jest niezwykle szeroki. Białe plamki i przebarwienia mogą być zarówno konsekwencją codziennych zachowań, które jesteśmy w stanie samodzielnie modyfikować, jak i sygnałem zmian w naszym organizmie. Nagła, utrzymująca się zmiana koloru paznokci, szczególnie jeżeli towarzyszą jej inne objawy, powinna skłonić nas do zasięgnięcia porady lekarskiej. Prawidłowa pielęgnacja paznokci na co dzień, w tym rozsądne używanie kosmetyków, pozwoli nam zachować je w dobrej formie, a to z kolei ułatwi wychwycenie wszelkich niepokojących nas objawów.