Samobadanie jako istotny czynnik zapobiegania rozwojowi raka piersi

Obecnie wiele się mówi o raku piersi jako jednym z najczęstszych nowotworów. W propagowanie treści związanych z profilaktyką raka piersi angażują się różne media, tworzone są wydarzenia, w których biorą udział sławne osoby, by zachęcić kobiety do regularnego samobadania piersi. Według danych statystycznych, zaledwie 53% Polek deklaruje, że regularnie bada swoje piersi. To zdecydowanie za mało, biorąc pod uwagę fakt, że badanie to jest dostępne, bezbolesne i można je wykonać praktycznie w każdej chwili i to w zaciszu własnego domu. Jednakże najlepszym czasem na wykonanie sobie takiego badania to moment między, 5. a 10. dniem cyklu. Wówczas w organizmie kobiety stężenie hormonów płciowych jest na względnie stałym poziomie, dzięki czemu tkanka gruczołu piersiowego jest fizjologicznie ustabilizowana i możliwe jest wykrycie ewentualnych, podejrzanych zmian nowotworowych.

Czynniki predysponujące do wystąpienia raka piersi

Wystąpienie poniższych czynników zwiększa ryzyko wystąpienia raka piersi, a świadomość ich posiadania pomaga szybciej go zdiagnozować i szybko wdrożyć odpowiednie leczenie, co prowadzi do całkowitego wyleczenia raka piersi.

Do obecnie znanych czynników ryzyka wstąpienia raka piersi należy:

• wiek po 35. roku życia, jednakże najwięcej zachorowań obserwuje się u kobiet pomiędzy 50. a 70. rokiem życia,
• obciążenie genetyczne, czyli wystąpienie raka piersi u krewnych pierwszego stopnia – u matki, siostry, zwiększa ryzyko, zwłaszcza jeśli rak piersi wystąpił u tych krewnych przed 35. rokiem życia. Kobiety te często są nosicielkami mutacji w genie BRCA1 i/lub BRCA2, co może predysponować również do raka jajnika, czy raka trzonu macicy,
• wczesne wystąpienie pierwszej miesiączki lub późne klimakterium (po 55. roku życia),
• późny wiek zajścia w pierwszą, donoszoną ciążę (po 30. roku życia),
• stosowanie hormonalnej terapii zastępczej przez 10 lat, którą stosuje się w celu złagodzenia przykrych objawów towarzyszących okresowi pokwitania (menopauzy).

Powyższe czynniki ryzyka nie występują u 75% kobiet, u których zdiagnozowano raka piersi, co znacznie ułatwia proces terapeutyczny doprowadzając do całkowitego wyleczenia.

Alarmujące objawy raka piersi

• wyczuwalne zgrubienie / guz, często nieprzesuwalny względem podłoża tkanki, w obrębie gruczołu piersiowego,
• zaciągnięcie brodawki lub skóry piersi do wewnątrz,
• asymetria piersi, zmiana kształtu lub deformacja piersi,
• zmiany skórne w obrębie brodawki,
• wyciek wydzieliny z brodawki sutkowej (szczególnie krwistej),
• zgrubienie, zaczerwienienie na skórze piersi przypominające „skórkę pomarańczową”,
• powiększenie węzłów chłonnych w dole pachowym,
• owrzodzenie na skórze piersi, często o nieprzyjemnej woni,
• widoczne na skórze piersi poszerzenie żył.

U około 15-25% chorych guz może nie być wyczuwalny, szczególnie u kobiet, które posiadają obfity biust. Skutecznym badaniem oceniającym tkankę gruczołową piersi jest badanie mammograficzne, które obecnie jest bezpłatnym badaniem przesiewowym wykonywanym kobietom między 55. a 65. rokiem życia.

Diagnostyka raka piersi

• regularne samobadanie piersi (najlepiej między 5. a 10. dniem cyklu miesiączkowego),
• USG piersi i mammografia u kobiet po 35. roku życia,
• biopsja aspiracyjna cienkoigłowa (BAC) lub gruboigłowa w przypadku podejrzenia wyczuwalnej zmiany w piersi.

Regularne samobadanie piersi to skuteczna profilaktyka raka piersi !!!

Adrianna Majewska

Mgr farm. Agnieszka Stankiewicz