Skuteczne sposoby na bezsenność w czasie ciąży

Bezsenność w ciąży

Okres ciąży to czas, który każda kobieta powinna poświęcić na pracę tylko w miarę możliwości, odpoczynek i relaks. Podstawowym sposobem realizacji tego celu jest po prostu wysypianie się. Okazuje się jednak, że w czasie ciąży nie jest to takie łatwe. Niedobory snu w tym okresie prowadzą do wzrostu ryzyka poważnych powikłań, takich jak nadciśnienie tętnicze, stan przedrzucawkowy czy rzucawka, które stanowią zagrożenie życia i zdrowia matki i płodu. Przy mniejszym nasileniu zaburzeń snu, podstawowym problemem może być złe samopoczucie ciężarnej, a jak wiadomo szczęśliwa mama to szczęśliwe dziecko.

Zaburzenia snu w okresie ciąży najczęściej polegają na spadku jakości snu. Sen staje się płytki i nie przynosi oczekiwanego odpoczynku, nawet mimo sporej liczby godzin spędzonej w łóżku. Ciężarna ma po prostu skłonność do wybudzania się, nawet przy każdej zmianie pozycji.

Przyczyny bezsenności w ciąży

Za bezsenność na początku ciąży odpowiadają przede wszystkim hormony. W pierwszym trymestrze są to głównie rosnące praktycznie z dnia na dzień stężenia gonadotropiny kosmówkowej (hCG). W późniejszym etapie jej stężenie spada, ale jednocześnie wciąż wzrasta stężenie progesteronu, które osiąga szczyt w trzecim trymestrze ciąży. Jeśli do tego dodamy zmiany anatomiczne, które zachodzą w organizmie kobiety – brzuch jest coraz większy i trudniej jest znaleźć wygodną pozycję do snu i częste bieganie do toalety, mamy odpowiedź na pytanie - skąd bierze się bezsenność pod koniec ciąży.

Oprócz hormonów, duży wpływ na przebieg snu ma stan psychiczny pacjentki. Znaczny lęk i niepokój pogarsza sen u większości z nas. Dlatego jego zaburzenia mogą być nasilone u młodych ciężarnych w ciężkiej sytuacji materialnej, które obawiają się, jak poradzą sobie z dzieckiem.

Na problem bezsenności są również szczególnie narażone ciężarne, które jeszcze przed ciążą borykały się z problemem nadwagi i otyłości. Przyrost kolejnych kilogramów w tym czasie, skutkuje zaburzeniami oddychania podczas snu, prowadzącymi także do bezsenności.

Higiena snu w czasie ciąży

Czy kobieta w czasie ciąży powinna spać więcej? Stanowczo nie. Prawidłowa ilość snu w trakcie ciąży jest taka sama jak u pacjentek, nie będących w ciąży. Jest to okres, w czasie którego mamy odpoczywać, ale stanowczo nie być przywiązanym do łóżka. Oczywiście ta zasada nie dotyczy ciąż zagrożonych, gdzie pacjentki otrzymały zalecenie reżimu łóżkowego. Kładzenie się spać i wstawanie o tej samej porze, co przed zajściem w ciążę, pozwala utrzymać dotychczasowy rytm okołodobowy.

Jak wiadomo, na jakość snu bardzo dobrze wpływa także regularna aktywność fizyczna. Warto więc przejść się na spacer, udać na gimnastykę dla ciężarnych czy na basen.

Naturalne sposoby na bezsenność w ciąży

Jak powszechnie wiadomo, w czasie ciąży należy unikać przyjmowania środków farmakologicznych. Dlatego też najlepszym sposobem na bezsenność w ciąży są preparaty ziołowe. Nie oznacza to jednak, że wszystkie z nich, w każdej ilości są w pełni bezpieczne dla rozwijającego się płodu, dlatego też warto skonsultować się z lekarzem, aby dobrać bezpieczne suplementy w trakcie ciąży.

Wśród ziół, które w największym stopniu wpływają na nasz sen można wymienić melisę, chmiel czy kozłek lekarski, czyli walerianę. Można je zakupić w postaci gotowych suplementów, w których należy jednak zwrócić uwagę na wszelkie substancje towarzyszące lub sięgnąć po bardziej naturalną formę naparów czy wywarów. Warto także wspomóc się aromaterapią i rozłożyć w sypialni susz lawendy. Pamiętajmy jednak, żeby nie przesadzić z ilością – zbyt dużo suszu mogłoby prowadzić do nasilenia mdłości.

Jeśli przyczyną zaburzeń snu jest zespół niespokojnych nóg, należy sprawdzić czy nie jest to objaw anemii spowodowanej niedoborem żelaza. Wówczas skuteczna może okazać się jego suplementacja. W przypadku gdy z tym problemem zgłosi się pacjentka z nadwagą lub otyłością, warto zalecić jej wprowadzenie diety i regularną aktywność fizyczną nie po to by schudnąć, bo ciąża nie jest odpowiednim czasem na takie kroki, ale po to by zatrzymać nadprogramowy przyrost kilogramów.

Co jeśli te metody zawodzą?

Jeśli mimo zastosowania naturalnych sposobów, problem bezsenności wciąż występuje i nasila się u danej pacjentki, warto skierować ją do psychiatry, który pomoże dobrać odpowiednią terapię. U wielu pacjentek doskonale sprawdza się włączenie psychoterapii, która ma na celu zredukować lęk i zapewnić poczucie bezpieczeństwa u ciężarnej. Niestety większość nasennych środków farmakologicznych, przenika przez łożysko i może negatywnie wpływać na stan płodu. W niektórych, skrajnych przypadkach jest to jednak jedyna forma leczenia, aby zminimalizować ryzyko powikłań związanych z bezsennością. Lekarz musi wówczas przeprowadzić dokładny bilans zysków i strat, aby wybrać najlepszą, jak najbardziej bezpieczną dla matki i dziecka opcję terapeutyczną.

Lek. Katarzyna Wiak